შინაარსზე გადასვლა

თვალი

ვიქსიკონი გვერდიდან

ქართული

[რედაქტირება]

თვალი¹

[რედაქტირება]
ეს სიტყვა-სტატია მთავარ გვერდზე იყო გატანილი.
ადამიანის თვალი
შინაური კატის თვალი
ნაუტილუსის თვალი

ეტიმოლოგია

[რედაქტირება]

წაკითხვა

[რედაქტირება]

მნიშვნელობა

[რედაქტირება]
არსებითი სახელი
[რედაქტირება]
  1. მხედველობის ორგანო, — თვალბუდეში მოქცეული გუგა, რომელიც აღიქვამს სინათლეს.
  2. ძალიან ძვირფას, ძალიან საყვარელ არსებაზე იტყვიან.
    ➤ სინონიმები: თუალი

წარმოებული ლექსიკა

[რედაქტირება]
➤ წარმოებული სიტყვები: თვალაბმული, თვალაკი, თვალახელილი, თვალდავსებული, თვალზომა, თვალთვალი, თვალმაისა, თვალცრემლიანი, თვალღია
➤ იდიომები: თვალებზე ხელის აფარება •  თვალები დაუყენა •  თვაალებიდან ცეცხლის ყრა •  თვალებით ჭამს •  თვალების აბმა •  თვალების ახელა •  თვალების ახვევა •  თვალების გახელა •  თვალების გულში ჩაბრუნება •  თვალების დაბრმავება •  თვალების დარჩენა •  თვალებში აქვს ჭკუა •  თვალებში მტვრის შეყრა •  თვალებში ნაცრის მიყრა •  თვალთან თითს ვერ მიიტან •  თვალი დაადგა •  თვალი დაუდგება •  თვალი დაუყენა •  თვალი უჭირავს •  თვალიდან ბეწვის გამოცლა •  თვალის აბმა •  თვალის ახელა •  თვალის ახვევა •  თვალის გადავლება •  თვაალის გახელა •  თვალის დაბრმავება •  თვალის დარჩენა •  თვალის დახამხამებაზე •  თვალის დახამხამებამდე •  თვალის დახამხამებაში •  თვალის დახუჭვა •  თვალის დევნება •  თვალის თვალში გაყრა •  თვალის მოტყუება •  თვალის მოჭრა •  თვალის მოხუჭვა •  თვალის სინათლე •  თვალის ჩინი •  თვალს არ ახამხამებს •  თვალს წყალი დაალევინა •  თვალსა და თვალს შუა ბეწვის გამოცლა •  თვალსა და ხელს შორის •  თვალსა და ხელს შუა •  თვალში ამოღება •  თვალში დაჯდომა •  თვალში ეკლად სჩრია •  თვალში ეკლად უზის •  თვალში ეჩხირება •  თვალში ეცა •  თვალში მოსვლა •  თვალში თვალის გაყრა •  თვალში ნაცრის ჩაყრა •  თვალში უზის •  თვალწინ დაუდგა •  თვალწინ ეხატება •  თვალწინ წარმოუდგა
➤ ანდაზები: ბრმა რას ჩივის და – ორთავ თვალსა •  შურიან კაცს მეზობლის ვარდი თვალში ეკლად ესობოდა •  ყველაზე მეტად თვალთ იმას აკლია, ვინც თავის თავს აქებს

თარგმანები

[რედაქტირება]
 

წყაროები და რესურსები

[რედაქტირება]
  • საჯარო მოხელის ორთოგრაფიულ-სტილისტიკური ლექსიკონი, თამარ ვაშაკიძე, ავთანდილ არაბული, თეა ბურჭულაძე, თბილისი, 2022, გვ. 315
  • ნეიმანი ალ., ქართულ სინონიმთა ლექსიკონი, მესამე გამოცემა, თბ.: „განათლება“, 1978, გვ. 199.
  • ქართული მატერიალური კულტურის ლექსიკონი, ელდარ ნადირაძე, თბილისი, 2022, გვ. 187
  • ალექსანდრე ონიანი, ქართული იდიომები, თბ.: „ნაკადული“, 1966, გვ. 89-95.


თვალი²

[რედაქტირება]
სხვადასხვა ძვირფასი ქვები (თვლები)

ეტიმოლოგია

[რედაქტირება]

წაკითხვა

[რედაქტირება]

მნიშვნელობა

[რედაქტირება]
არსებითი სახელი
[რედაქტირება]
  1. სოლებიაანი (ან მთლიანი) წრე, რომელიც ღერძზეა წამოცმული, ბრუნავს და ამოძრავებს გადასაზიდ საშუალებას (ურემს, ეტლს, ვაგონს).
    ➤ სინონიმები: ბორბალი, გოგორა
  2. იშვიათი მინერალისაგან გამოთლილი ძვირფასი ქვა, რამეში (ბეჭედში, გვირგვინში...) ჩასასმელი.
    პატიოსანი თვალი. კეთილშობილი თვალი
  3. გადატანით: ყველაზე კარგი, ყველაზე ძვირფასი (ვინმესთვის ან რამესთვის).
  4. ზოგი ჩასაბერი საკრავის (სალამურის, დუდუკის...) ნახვრეტი, რომელზედაც თითის დადება-აღებით (ჰაერის ამოშვება-დახშვით) საჭირო ბგერებს გამოაცემინებენ.
  5. რაიმე ნაგებობის ცალკეული განყოფილება, სათავსი.
  6. საფქვავი მოწყობილობა წისქვილისა (ხვიმირი, ქვები, ალა...).
  7. ფანჯრის თითოეული ნაწილი, რომელიც ჩარჩოს შიგნითა ტიხრებით არის შემოსაზღვრული, — უჯრედი.
  8. ქიზიყური: ფუტკრიანი გეჯა, სკა.
  9. ხურჯინის ორ განყოფილებათაგან (მხარეთაგან) თითოეული.
  10. ყულფი, რგოლი, უჯრედი (ნაქსოვისა, დაწნულისა, ჯაჭვისა...).
  11. კუთხური, თუშური: იგივეა, რაც სართული.

წარმოებული ლექსიკა

[რედაქტირება]

თარგმანები

[რედაქტირება]
 

წყაროები და რესურსები

[რედაქტირება]
მოძიებულია „https://ka.wiktionary.org/w/index.php?title=თვალი&oldid=124702“-დან