სპარსული شاه (šâh) — „მეფე“ + არაბული مات (māt) — „მოკვდა“
| ➤ შამათ-ი, შამათ-ის(ა), მრავლობითი: შამათ-ებ-ი, შამათ-ნ-ი
|
|
|
- ჭადრაკში ისეთი მდგომარეობა, როდესაც მეფეს აღარ შეუძლია მოწინააღმდეგის ქიშისაგან თავდაცვა (ნიშნავს წაგებას).
- 1967: ნოდარ დუმბაძე, მზიანი ღამე
- მელოტს, რომელიც თეთრებით თამაშობდა, სამ სვლაში შამათი ჰქონდა.
სვლა, რომლის შემდეგაც მოწინააღმდეგე ვეღარ იცავს მეფეს
- ალბანური: shah mat
- არაბული: مَات მამრ. (māt), كِش مَلِك მამრ. (kiš malik)
- ეგვიპტური არაბული: كش ملك (kešš malek)
- ბელარუსული: мат (mat), шах і мат (šax i mat)
- ბენგალური: কিস্তিমাত (kiśtimat)
- ბერძნული: ματ (mat)
- ბულგარული: мат (mat)
- გალისიური: xaque mate, mate მამრ.
- გერმანული: schachmatt, schach und matt
- დანიური: skakmat საერთ.
- ებრაული: מָט (mat)
- ესპანური: jaque mate, mate მამრ.
- ესტონური: šahh ja matt
- თურქული: şah mat
- იაპონური: チェックメイト (chekkumeito), 詰み (つみ, tsumi)
- იდიში: מאַט (mat)
- ინდონეზიური: syahmat, skakmat, sekakmat
- იტალიური: scacco matto
- კატალანური: escac i mat
- კორეული: 외통수 (oetongsu), 체크메이트 (chekeumeiteu)
- მაკედონური: шах-мат (šah-mat), мат (mat)
- მალაიური: syahmat
- მაორი: whakamiere
- ნორვეგიული: sjakkmatt
- პოლონური: mat მამრ., szach mat, szach i mat
- პორტუგალიური: xeque-mate მამრ., mate მამრ.
- რუმინული: șah mat, mat
|
|
- რუსული: мат მამრ. (mat), шах и мат (šax i mat)
- საშუალო ინგლისური: chekmat
- სერბულ-ხორვატული:
- კირილური: шах-мат, мат
- რუმინული: šah-mat, mat
- სლოვაკური: šachmat, mat
- სლოვენური: šah mat, mat
- სომხური: շախ և մատ (šax ew mat), մատ (mat)
- სპარსული: کیش و مات (kiš o mât), شاه مات (šâh mât), شهمات (šahmât), مات (mât)
- ტაგალური: mate
- ტაი: รุกฆาต (rúk-kâat), รุกฆาตแล้ว (rúk-kâat-lɛ́ɛo)
- ტაჯიკური: шоҳ мот (šoh mot)
- უკრაინული: мат მამრ. (mat), шах і мат (šax i mat)
- უნგრული: sakk-matt
- ფარერული: skák og mát
- ფინური: shakki ja matti
- ფრანგული: échec et mat
- ქმერული: ស្លាប់ក្រឡា (slap krɑlaa)
- ყალმუხური: мад (mad)
- შვედური: schackmatt
- ჩეხური: mat, šach mat მამრ.
- ჩინური:
- მანდარინი: 將死, 将死 (jiāngsǐ), 將軍, 将军 (jiāngjūn)
- ჰინდი: मात (māt)
- ჰოლანდიური: schaakmat საშ., mat საშ.
|
წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]
იხილეთ ქართული ვიკიპედიის სტატია „შამათი“
ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 4, თბილისი, 1955 წელი.
