და
ნავიგაციაზე გადასვლა
ძიებაზე გადასვლა
ქართული[რედაქტირება]
და¹[რედაქტირება]
ეტიმოლოგია[რედაქტირება]
წაკითხვა[რედაქტირება]
- ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია IPA: [dɑ]
- აუდიო მაგალითი: და ?
- დამარცვლა: და, მრ. რ. დე·ბი, და·ნი
მნიშვნელობა[რედაქტირება]
არსებითი სახელი[რედაქტირება]
| ➤ და, დ-ის(ა), მრავლობითი: დ-ებ-ი, და-ნ-ი | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ერთი დედ-მამის ან ერთ-ერთი მათგანის ქალიშვილი სხვა შვილების მიმართ.
- განა ქვეყნადა შენ არავინ გყავს, ან ძმა, ანუ და, ან ნათესავი? (ილია ჭავჭავაძე) „განდეგილი“
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- გადატანით: ქალი, რომლის მიმართაც ისეთი გრძნობები აქვთ, როგორც დისადმი; საალერსო, თავაზიანი მიმართვა ქალისადმი.
- ელიშუქი ჩემი ძმაკაცია და ძმაკაცის ცოლი ჩემი დაა.(შალვა დადიანი). მობრძანდით, ძმებო, მობრძანდით, დებო (კოტე მაყაშვილი)
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- შემოკლებით: იგივეა, რაც მედიცინის და.
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- ➤ სინონიმები: მედიცინის და, მედდა
წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]
- ➤ წარმოებული სიტყვები: დაიკო, და-ძმა, დეიდა, დისშვილი, დობილი, მამიდა, მედდა, პაპიდა, მედიცინის და, მოწყალების და, სათნოების და
- ➤ ანდაზები: და დის სახლში მივიდა, თავი სამშობლოში ეგონაო.
თარგმანები[რედაქტირება]
- აზერბაიჯანული: bacı (az)
- ბერძნული: αδελφή (el) მდედრ. (adelfí) αδερφή (el) მდედრ. (aderfí)
- ბულგარული: сестра (bg) მდედრ. (sestra)
- გერმანული: Schwester (de) მდედრ.
- ესპანური: hermana (es) მდედრ.
- თურქული: bacı (tr) abla (tr) kız kardeş (tr) hemşire (tr)
- იაპონური: 姉 (ja) (あね, ane) (უფროსი), 姉さん (ja) (ねえさん, nêsan) (უფროსი), 妹 (ja) (いもうと, imôto) (უმცროსი), 姉妹 (ja) (しまい, shimai) მრავლობითი.; 修道女 (ja) (しゅうどうじょ, shūdōjo), シスター (ja) (shisutā)
- ინგლისური: sister (en) sis (en) nurse (en)
- იტალიური: sorella (it) მდედრ. infermiera (it) მდედრ. suora (it) მდედრ.
- პოლონური: siostra (pl)
- პორტუგალიური: irmã (pt) მდედრ. enfermeira (pt) მდედრ. soror (pt) მდედრ.
- რუსული: сестра (ru) მდედრ. (sestra) медсестра (ru) მდედრ. (medsestra)
- სომხური: քույր (hy) (kʿuyr) բուժքույր (hy) (bužkʿuyr)
- უკრაინული: сестра (uk) მდედრ. (sestra)
- ფრანგული: sœur (fr) მდედრ. infirmière (fr) მდედრ.
- შვედური: syster (sv) sköterska (sv) medsyster (sv)
- ჩინური: 姐姐 (zh) (jiějie) (უფროსი), 妹妹 (zh) (mèimei) (უმცროსი), 姊妹 (zh) (zǐmèi) მრავლობითი, 姐妹 (zh) (jiěmèi) მრავლობითი
წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]
ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 3, გვერდი 21, თბილისი, 2015 წელი.- „და“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
- ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, ვარლამ თოფურია, ივანე გიგინეიშვილი, თბილისი „განათლება“, 1998, გვ. 195
და²[რედაქტირება]
ეტიმოლოგია[რედაქტირება]
წაკითხვა[რედაქტირება]
- ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია IPA: [dɑ]
- აუდიო მაგალითი: და ?
- დამარცვლა: და, მრ. რ. არ აქვს
მნიშვნელობა[რედაქტირება]
კავშირი[რედაქტირება]
- მაერთებელი კავშირი ფრაზის ორი ერთგვარი წევრისა ან ორი წინადადებისა.
- მოძრაობა და მარტო მოძრაობა არის ... ქვეყნის ღონისა და სიცოცხლის მიმცემი (ილია ჭავჭავაძე)
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- მაერთებელი კავშირი კომპოზიტებში: ფუძეგაორკეცებულ ზმნისართებსა (გზადაგზა, კარდაკარ...) და რთულ რაოდენობით რიცხვით სახელებში (ოცდაერთი, ოცდაათი).
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- მაერთებელი კავშირი ანდაზებში, — კითხვა-მიგებითისა, ბრძანებით-მიგებითისა, სხვათა სიტყვისა და მისთ. წინადადებებში.
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]
- ➤ ანდაზები: ნუ იქმ ავსა და ავისა ნუ გეშინიაო, ეს ბურთი და ეს მოედანიო., ბრმავ, რასა სჩივი და — ორსავ თვალსაო, ენამ რა გიყო და — თავში რაკუნიო, თევზმა თევზს უთხრა: პატარა იქით იძარიო და საით მივიძრა, ორივ ერთ ტაფაში ვიწვითო
თარგმანები[რედაქტირება]
- ბერძნული: και (el) (kai)
- ბულგარული: и (bg) (i)
- გერმანული: und (de)
- ესპანური: y (es) (i- წინ და hi- e )
- თურქული: ve (tr)
- იაპონური: 然して (ja) (そして, soshite); 又 (ja) (また, mata) と (ja) (to) や (ja) (ya)
- ინგლისური: and (en)
- იტალიური: e (it) ed (it)
- პოლონური: i (pl) a (pl)
- პორტუგალიური: e (pt)
- რუსული: и (ru) (i) да (ru) (da) а (ru) (a) ну (ru) (nu)
- უკრაინული: і (uk) (i)
- ფრანგული: et (fr)
- შვედური: och (sv)
წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]
- ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 3, გვერდი 21, თბილისი, 2015 წელი.
- „და“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
- ლექსიკონი ქართული, სულხან-საბა ორბელიანი, თბილისი „მერანი“, 1991, გვ. 182
და³[რედაქტირება]
ეტიმოლოგია[რედაქტირება]
წაკითხვა[რედაქტირება]
- ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია IPA: [dɑ]
- აუდიო მაგალითი: და ?
- დამარცვლა: და, მრ. რ. არ აქვს
მნიშვნელობა[რედაქტირება]
ნაწილაკი[რედაქტირება]
- იხმარება სიტყვის მასალად, ხშირად იწერება სხვა სიტყვასთან ერთად დეფისით და გამოხატავს სურვილს, გაკვირვებას, მოწონებას, კმაყოფილებას, საყვედურს; ზოგჯერ შერჩენილი აქვს და კავშირის მნიშვნელობაც. იხმარება ასევე შემდეგი სიტყვების მნიშვნელობითაც: რაღა, მაშ, ბარემ, მერე.
- შენს სულგრძელობას ჩემი დღეგრძელობაც უნდა მოსდევდეს-და!. (ხალხური). „ეგა სთქვი-და“, — მიუგო ლუარსაბმა. (ილია ჭავჭავაძე)
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
- დართული აქვს კავშირებს, ზმნისართებსა და ნაწილაკებს.
- არა-და, აქაო-და, ვითომ-და, თითქოს-და, ვითომც-და
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.
წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]
თარგმანები[რედაქტირება]
წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]
- ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 3, გვერდი 21, თბილისი, 2015 წელი.
- „და“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
და⁴[რედაქტირება]
ეტიმოლოგია[რედაქტირება]
წაკითხვა[რედაქტირება]
- ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია IPA: [dɑ]
- აუდიო მაგალითი: და ?
- დამარცვლა: და, მრ. რ. არ აქვს
მნიშვნელობა[რედაქტირება]
ნაწილაკი[რედაქტირება]
- მიმართულებითი (ანუ ვითარებითი, ვნებითი) ბრუნვის ბოლოსართი პირის ნაცვალსახელთა ნანათესაობითარ ფორმებში: ჩემდა. შენდა. ჩვენდა. თქვენდა. მისდა (ნაცვალსახელთა ეს ფორმები ჩვეულებრივ იხმარება მი და მიმართ, მომართ თანდებულებთან ერთად. )
- სამშობლო ჩემო, სალამი შენდა!
- ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.