შინაარსზე გადასვლა

ხმალი

ვიქსიკონი გვერდიდან

ქართული

[რედაქტირება]
ეს სიტყვა-სტატია მთავარ გვერდზე იყო გატანილი.

ეტიმოლოგია

[რედაქტირება]

წაკითხვა

[რედაქტირება]

მნიშვნელობა

[რედაქტირება]
  1. იარაღი: ცალ პირზე ალესილი თხელი ფოლადის იარაღი, გრძელი და წვერისკენ მოხრილი.
    „უკან ზურგისკენ გადაიგდო ფაფანაკი, თოფი იქვე მიაყუდა, დამბაჩა, ხმალი და ხანჯალი ტანზედვე გაისწორა და ღიმილით გადაეხვია მელანოს. ქალი წურბელასავით ჩამოეკიდა კისერზე; დიდხანს შეტყუბებულსავით იყვნენ თავდავიწყებული … ახალმოსულს უცბად ხვრინი შემოესმა და შეკრთა.“
    „თოფებს უპირეს ტალები, ყველამ გალესა ხმალია
    ➤ სინონიმები: ხანჯალი, აფთი, მახვილი
  2. ეთნოგრაფია, რაჭული: „ხმლის ფორმის პური, საახალწლოდ გამომცხვარი, მამაკაცისათვის“ (ვუკოლ ბერიძე).
  3. რთული ფუძის მეორე შემადგენელი ნაწილი.
    ფარხმალი
    „განწმენდის ჟამს … როგორია?! მე თვითონ შემრცხვა. სულიერი განწმენდის ჟამს! ისე, ჩვენში რომ ვთქვათ, ვიდრე ბილიკის ეს ნაგლეჯი მაინც არსებობს, არც ჩვენ არა გვაქვს ფარხმალის დაყრის უფლება.“

წარმოებული ლექსიკა

[რედაქტირება]
➤ წარმოებული სიტყვები: ხმალში გაიწვევს, ხმალს ხელს გაიკრავს, ქარქაშში ხმალს არ ჩააგდებს, შენი (თქვენი) ხმალი დაჩემი კისერი, ხმალიც არის და ფარიც, ხმალს ამოიღებს ვინმეზე, ხმალს გადატეხს, ხმალში გასვლა, ხმალში გაიხმობს, ამოღებული ხმალია, ხმლის ტრიალიხმალამართული, ხმალამოღებული, ხმალამოწვდილი, ხმალაღმართული, ხმალაწვდილი, ხმალდაკიდებული, ხმალდაკრული, ხმალდარაკიანი, ხმალდახმალ, ხმალ-დელამფარი

თარგმანები

[რედაქტირება]

წყაროები და რესურსები

[რედაქტირება]
  • ნეიმანი ალ., ქართულ სინონიმთა ლექსიკონი, მესამე გამოცემა, თბ.: „განათლება“, 1978, გვ. 548.
  • ქართული მატერიალური კულტურის ლექსიკონი, ელდარ ნადირაძე, თბილისი, 2022, გვ. 648