ხალათი
ქართული[რედაქტირება]
ხალათი[რედაქტირება]
ეტიმოლოგია[რედაქტირება]
არაბულიდან ხილ'ათ.
წაკითხვა[რედაქტირება]
- ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია (IPA): [xɑlɑtʰi]
- აუდიო მაგალითი: ხალათი ?
- დამარცვლა: ხა·ლა·თი, მრ. რ. ხა·ლა·თე·ბი, ხა·ლათ·ნი
- პარონიმები: ხალანი, ხალასი
მნიშვნელობა[რედაქტირება]
არსებითი სახელი[რედაქტირება]
| ➤ ხალათ-ი, ხალათ-ის(ა), მრავლობითი: ხალათ-ებ-ი, ხალათ-ნ-ი | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
- აღმოსავლური გრძელი და ფართო ზედა ჩასაცმელი.
- „თავზე ირანული გვირგვინი ჩამოაფხატა, ზაალის მამაპაპეული ირანული ხალათი ჩააცვა, პირში ორადლიანი ჩიბუხი მისცა, ხელში ბატის ფრთა ჩასჩარა, ჯიბეში...“
- გრძელი ხალვათი საშინაო ჩასაცმელი.
- 1600-1700: „რუსუდანიანი“
- „ესეც მოგვეწონა, რომ აბანოს ხალათი გარიგებით იყო, ვის რომელი შეეფერებოდა.“
- ოთარ ჭილაძე, „მარტის მამალი“
- „თქვენ ასწავლით ხალხს ამბის მიტანას?! ანდა, თქვენ დაასწრებთ?! მაშინ, თუკი ასეა, ლეიტენანტის ფეხმძიმე ცოლს თბილ ლოგინში კი არ სძინავს, ღამის პერანგზე ხალათი შემოუცვამს და სარკმლიდან გასცქერის ჩაბნელებულ ქუჩას.“
- ტანსაცმელს ზემოდან ჩასაცმელი სამოსი (სისუფთავის დასაცავად).
- 2003-2004: რევაზ მიშველაძე, „რჩეული თხზულებანი I – ნოველები“
- „იზოლდამ უპასუხოდ, მტკიცედ გადაიძრო ხალათი და კარტოფილის თვლებზე მოისროლა.“
- მამაკაცის ზედა ტანსაცმელი, რომელზედაც ქამარს ირტყამენ, ბლუზი.
- „ბოლოს, საყელოები და ყელსაბამიც მოიშორა, ხალათი ჩაიცვა, ქამარი შემოირტყა, წვერიც გაუშვა და გაკოტრებულ მეწვრილმანე ურიას...“
- ძველი: ტანისამოსს ან ფულს აჩუქებს.
- 1680-1800: ბერი ეგნატაშვილი, „ქართლის ცხოვრება II“ „ახალი ქართლის ცხოვრება I“
- „მაშინ შეიწყალა ლანგ-თემურ და მისცა ხალათი და უყო წყალობა.“
- რთული ფუძის მეორე შემადგენელი ნაწილი.
- სპეცხალათი. შარვალ-ხალათი
- 1974: ჭაბუა ამირეჯიბი, დათა თუთაშხია
- „იარაღი სათიბზე არ მოქონდათ, შარვალ-ხალათი მათხოვრის ეცვათ და საეჭვო რა იყო იქ?“
წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]
- ➤ წარმოებული სიტყვები: ხალათიანი , ხალათამოჩაჩული, ხალათამოჩეჩილი, ხალათგადაცმული, ხალათმოსხმული, ხალათური, ხალათ-შარვალი
თარგმანები[რედაქტირება]
წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]
ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 8, სვეტი 1319, თბილისი, 1964 წელი.- „ხალათი“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
- ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, ვარლამ თოფურია, ივანე გიგინეიშვილი, თბილისი „განათლება“, 1998, გვ. 614
- ქართული მატერიალური კულტურის ლექსიკონი, ელდარ ნადირაძე, თბილისი, 2022, გვ. 628