ჯვარი

ვიქსიკონი გვერდიდან

ქართული[რედაქტირება]

ჯვარი¹[რედაქტირება]

მნიშვნ. 5
ჯვრის თანავარსკვლავედი

ეტიმოლოგია[რედაქტირება]

წაკითხვა[რედაქტირება]

მნიშვნელობა[რედაქტირება]

არსებითი სახელი[რედაქტირება]
  1. ერთი მეორეზე გარდიგარდმო დაკრული ორი ჩხირი (ჯოხი, ფიცარი...).
  2. ამ საგნის გამოსახულება რისამე ნიშნად.
  3. ქრისტიანული კულტის სიმბოლოგრძელი ვერტიკალური ღერო, რომელზედაც პერპენდიკულარულად არის გადაჭდობილი მეორე, უფრო მოკლე ღერო (სახარების თქმულებით ორი ძელისაგან გაკეთებულ ჯვარზე გააკრეს, ჯვარს აცვეს ქრისტე).
    ➤ სინონიმები: ხატი, სალოცავი
  4. ჯვრის სახის მქონე ორდენი ზოგ ქვეყანაში.
  5. სათამაშო ქაღალდში (ბანქოში) ერთი ოთხ სახეობათაგანი, შავი ფერისა (შეადარეთ ყვავი, თხილი, აგური).
  6. კუთხური (ხევსურული, ფშაური):იგივეა, რაც ხატი (მნიშვ. 3).
    როგორც ლექსები, ისე პროზაული გადმოცემა გუროელ ხევსურს ნაწილიანად (ჯვარ-ხატთან წილნაყარად) თვლის.
  7. რთული ფუძის მეორე შემადგენელი ნაწილი.
    პირჯვარი
  8. მითოლოგია: ხევსურებში ლოკალურ ღვთაებათა საერთო სახელწოდება.
  9. თანავარსკვლავედი.
  10. თეთრი ღვინო ქართლში.

წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]

➤ წარმოებული სიტყვები: ჯვარდასაწერი, ჯვარდაუწერელი, ჯვარდაწერილიჯვარისმტვირთველი, ჯვარისძალი, ჯვარისწერა, ჯვარისწინა, ჯვარ-მედლები, ჯვარწერილი, ჯვრიანი
➤ შესიტყვებები: ჯვარი აქაურობას, აქაურობას ჯვარი სწერია , ჯვარს აცვამს

თარგმანები[რედაქტირება]

წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]

  • ნეიმანი ალ., ქართულ სინონიმთა ლექსიკონი, მესამე გამოცემა, თბ.: „განათლება“, 1978, გვ. 555.
  • ქართული მატერიალური კულტურის ლექსიკონი, ელდარ ნადირაძე, თბილისი, 2022, გვ. 662

ჯვარი²[რედაქტირება]

ჯვრის მონასტერი პალესტინაში
მცხეთის ჯვრის მონასტერი
ჯვრის უღელტეხილი

ეტიმოლოგია[რედაქტირება]

წაკითხვა[რედაქტირება]

მნიშვნელობა[რედაქტირება]

არსებითი სახელი, ტოპონიმი[რედაქტირება]
  1. შუა საუკუნეების ქართული რელიგიური და კულტურულ-საგანმანათლებლო ცენტრი საზღვარგარეთ, პალესტინაში (ახლანდელი ისრაელი).
    ჯვრის მონასტერი არის ერთ-ერთი უდიდესი და უძვირფასესი სიწმინდე და საგანმანათლებლო კერა ქართველებისთვის წმიდა მიწაზე.
  2. VI საუკუნის ტაძარი და მონასტერი, რომელიც მდებარეობს მცხეთის აღმოსავლეთით, მდინარეების მტკვრისა და არაგვის შესართავთან, კლდოვანი მთის წვერზე.
    ჯვრის ტაძარი ბოლნისის სიონის შემდეგ ხუროთმოძღვრების სკულპტურული მორთვის ახალ საფეხურს წარმოადგენს.
  3. ქალაქი: ქალაქი საქართველოში, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარის წალენჯიხის მუნიციპალიტეტში.
    2014 წელს განიხილებოდა ჯვარის მუნიციპალიტეტის შექმნა, რომელშიც უნდა გაერთიანებულიყო სოფლები ლია, ფახულანი, ჭალე, მუჟავა, ეწერი და ჩქვალერი, ხოლო ცენტრი ყოფილიყო ქალაქი ჯვარი.
  4. უღელტეხილი: უღელტეხილი საქართველოში, მცხეთა-მთიანეთის მხარეში, ყაზბეგის მუნიციპალიტეტში.
  5. მთა: მთა საქართველოში, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარეში, მარტვილის მუნიციპალიტეტში.

წარმოებული ლექსიკა[რედაქტირება]

თარგმანები[რედაქტირება]

წყაროები და რესურსები[რედაქტირება]